مباحث پیشرفته تر در خصوص خط روند

در این مقاله با انواع روند در بازار سهام آشنا می شویم و نگاهی به نظرات چارلز داو و تاریخچه کمپانی داو جونز می پردازیم. با ما همراه باشید.
در سال ۱۸۸۲ چارلز داو به همراه شریک تجاری اش ادوارد جونز، کمپانی داو جونز را تاسیس کرد. در آن سال ها او نظریاتش را در قالب مقالاتی برای مجله وال استریت منتشر می کرد و امروزه پس از گذشت حدود یک قرن، اغلب تحلیل گران تکنیکی و محققان بازار سرمایه عقیده دارند که پایه و اساس آنچه امروزه به عنوان تحلیل تکنیکال شناخته می شود در واقع همان نظریه هایی است که در آن سال ها توسط داو ارائه شده است.

امروزه بیشتر تحلیل گران تکنیکی با مبانی نظریات داو آشنایی دارند. نظریات او حتی با وجود دخالت تکنولوژی پیچیده کامپیوتر و پیشرفت هایی که در علم تحلیل تکنیکال رخ داده است همچنان پایه و اساس مباحث تحلیل تکنیکال را تشکیل می دهد.

در سوم ژوئن ۱۸۸۴ نخستین شاخص بازار سرمایه که از میانگین قیمت نهایی ۱۱ مجموعه به دست آمده بود، توسط داو منتشر شد. از این تعداد، ۹ مجموعه مربوط به صنعت راه آهن و دو مجموعه مربوط به کارخانجات تولیدی بودند. داو دریافته بود که میانگین قیمت پایانی سهام این مجموعه ها می تواند مبنای خوبی برای تشخیص وضعیت اقتصادی کشور باشد. وی در سال ۱۸۹۷ این شاخص را به دو قسمت تقسیم کرد که یکی شاخص ۱۲ مجموعه صنعتی و دیگری شاخص ۲۰ مجموعه مربوط به راه آهن بود.

بیست و یک سال بعد، در سال ۱۹۲۸ تعداد مجموعه های موثر بر شاخص صنعت به ۳۰ عدد رسید. وال استریت ژورنال در ادامه این مسیر شاخص های متعادی را ارائه کرد. یکصد سال پس از انتشار نخستین نظریات داو، انجمن تحلیل گران تکنیکی جام نقره ای به نام گورهام را به یاس تلاش ها و خدمات چارلز داو در زمینه تحلیل تکنیکال به کمپانی داو جونز تقدیم کرد.

شاخصی که او ارائه کرد امروزه به عنوان دماسنج وضعیت بازار سرمایه و نمایشگر تغییرات این بازار به کار می رود و با گذشت ۱۰ سال از مرگ او، این شاخص به عنوان یک ابزار ضروری توسط همه تحلیل گران تکنیکی استفاده می شود.

متأسفانه چارلز داو هرگز نظریاتش را در قالب کتاب ارائه نکرد و همه آنچه از او باقی مانده، مقالاتی است که سال های پیش برای بیان نظریاتش درباره رفتار بازار سرمایه برای مجله وال استریت نوشته است. در اولین سال درگذشت چارلز داو فردی به نام نلسون مقالات او را در قالب کتابی به نام The ABC of stock speculation جمع آوری و منتشر کرد. در سال ۱۹۲۲ ویلیام پیتر همیلتون (شریک داو و قائم مقام مجله وال استریت) کتابی به نام «دماسنج بازار سرمایه» منتشر کرد و در آن نظریات داو را شرح داد.

ارائه دیگری نیز از این نظریات توسط رابرت رئا در سال ۱۹۳۲ در قالب یک کتاب موجود است. داو نظریاتش را در قالب میانگین هایی که برای بازار سرمایه تعریف کرده بود به کار برد. اکثر نظریات تحلیلی او در بازارهای مختلف به خوبی کاربرد دارد.

اصول مقدماتی

١- همه چیز در میانگین ها (شاخص ها) لحاظ می شود.

حاصل جمع و گرایشات معاملات در بازار، مجموعه اطلاعات گذشته را در بازار وال استریت نشان می دهد و تأثیرشان را در میانگین ها (شاخص ها) به جای می گذارد. هیچ نیازی نیست آن طور که برخی از آمار گران عادت دارند مجموعه ای از اطلاعات قیمت کالاها، نقل و انتقالات بانک ها، و نوسانات سهام و حجم معاملات خارجی و داخلی با زحمت زیاد گرد آوری شود. بورس وال استریت خودش همه این موارد را مد نظر قرار می دهد. (همیلتون).

آیا آشنا به نظر نمی رسد؟ اینکه بازار همه فاکتورهای اطلاعاتی ممکن را منعکس می کند و رویهم رفته بر عرضه و تقاضا تأثیر می گذارد، یکی از فرضیات اولیه نظریه تکنیکال است. این فرضیه که برای میانگین های بازار به کار می رود حتی برای بازارهای اختصاصی نیز صحت دارد و حتی در توصیف بلایای طبیعی نیز استفاده می شود. اگر چه بازارها نمی توانند حوادثی نظیر زلزله و سایر بلایای طبیعی را پیش بینی کنند اما از این رخدادها متأثر می شوند و تقریبا همزمان در عملکرد قیمت نشان داده می شوند.

2– بازار سه نوع روند دارد.

پیش از بحث درباره چگونگی این روندها لازم است که نظریه داو را در مورد انواع روند در بازار را بیان کنیم. روند صعودی از نظر داو این طور تعریف می شود: هر گاه قیمت در یک رالی (موج) صعودی بالاتر از رالی (موج) صعودی پیش از آن قرار بگیرد و یا قیمت در یک حفره (موج) نزولی بالاتر از حفره (موج) نزولی پیش از آن قرار بگیرد، یک روند صعودی خواهیم داشت به عبارت دیگر روند صعودی الگویی از نوسانات رو به بالاست و بر عکس این حالت، مجموعه ای از نوسانات رو به پایین را روند نزولی می نامیم. قیمت در یک روند مثبت ممکن است بارها به سمت بالا و پایین نوسان کند ولی در نهایت برآیند آن دارای شیب مثبت است.

این تعریف داو به نوعی اساس تحلیل روندها می باشد. داو معتقد بود که قوانین عمل و عکس العمل همان طوری که در جهان مادی وجود دارد برای بازار های سرمایه نیز صادق است. داو نوشته است :

«در بسیاری از موارد در معاملات شاهد بوده ایم که وقتی قیمت سهم تا حد زیادی صعود می کند آنگاه سهم قیمت خود را تعدیل کرده و سپس دوباره به محدوده بالاترین قیمت خود باز می گردد و چنانچه این حرکت نتواند به قیمت بالایی خود نزدیک شود محکوم به نزول بیشتر خواهد بود».

انواع روند در بازار

از نظر داو یک روند، خود مشتمل بر سه روند دیگر است: ۱- روند اولیه ۲- روند ثانویه ۳- روند کوچک که می توان آنها را به : (الف) جریان، (ب) امواج و (ج) سطح ناهموار دریا تشبیه کرد. روند اولیه نشان دهنده جریان حاکم بر کل روند است و روند ثانویه در حقیقت امواجی است که جریان را تکمیل می کند. روندهای کوچک رفتاری مشابه سطح ناهموار دریا دارند.

شکل1. انواع روند ؛ روند اولیه و ثانویه در بازار

تصمیم گیری در مورد سمت جریان می تواند بدون توجه به بالاترین نقطه ای باشد که امواج در ساحل به آن می رسند. اگر هر موج نسبت به موج قبلی نفوذ بیشتری در ساحل داشته باشد، جریان حاکم می شود. هرگاه بالاترین نقطه ای که امواج متوالی در ساحل به آن می رسند، کاهش داشته باشد جریان، رو به بازگشت و نابودی می گذارد. اما به عقیده داو جریانات می توانند حتی تا سال های متوالی دوام داشته باشند.

در انتهای مقاله «انواع روند در بازار» به این نکته توجه داشته باشید که روند ثانویه در حقیقت تصحیح در روند اوليه (جریان) است. قیمت ها اغلب در یک سوم تا دو سوم روند قبلی تصحیح می شوند. روند ثانویه معمولا بین ۳ هفته تا ۳ ماه به طول می انجامد. طبق نظریه داو، روند کوچک نشان دهنده نوساناتی است که در روند ثانویه رخ می دهد که معمولا کمتر از سه هفته به درازا میانجامد.

روندهای بزرگ دارای سه مرحله هستند

چارلز داو بیشتر تمرکز خود را بر روی روند اولیه متمرکز کرد که این روند معمولا شامل سه مرحله است
1- مرحله تراکم یا تجمیع ۲- مرحله مشارکت عمومی ۳- مرحله توزيع
مرحله تراکم (تجمیع): سرمایه گذاران آگاه و زیرک در مرحله تجميع اقدام به ورود به بازار می کنند. اگر روند پیش از آن نزولی بوده باشد این سرمایه گذاران زیرک در می یابند که موانع و اخبار بدی که باعث نزول قیمت شده بودند، رو به کاهش گذاشته است.
مرحله مشارکت عمومی : آغاز مرحله مشارکت عمومی (زمانی که اکثر تحلیل گران تکنیکی شروع به سرمایه گذاری می کنند) زمانی است که قیمت سریعا شروع به رشد می کند و اخبار اقتصادی رو به بهبود می گذارد..
مرحله توزيع : مرحله توزيع زمانی است که روزنامه ها به صورت گسترده شروع به انتشار اخبار و تحلیل های مثبت می کنند و اخبار اقتصادی در بهترین حالت است. در این هنگام است که حجم معاملات در جریان مشارکت عمومی افزایش می یابد. اینجاست که همان سرمایه گذاران آگاه و زیرک که در اواخر دوران نزولی شروع به خرید کرده بودند (زمانی که هیچ کس علاقه ای به خرید نداشت) پیش از اینکه خریداران اخیر آماده فروش شوند شروع به عرضه می کنند.

منبع: کتاب مرجع کامل تحلیل تکنیکال در بازارهای سرمایه نوشته دکتر علی محمدی