تئوری جانشینی ارز

مدل جانشینی ارز (Currency Substitution Model)

مدل جانشینی ارز ادامه مدل پولی است چرا که بر جریان های سرمایه مبتنی می باشد. طبق این تئوری، حرکت پرتفویی یا همان انتقال دارایی های خصوصی و دولتی از کشوری به کشور دیگر تاثیر قابل ملاحظه ای بر روی نرخ مبادله ارز می گذارد. توانایی افراد برای تغییر دارایی شان از دارایی داخل کشور به خارج کشور به عنوان «جانشینی ارز» شناخته می شود. زمانی که این مدل به مدل پولی اضافه می شود شواهد نشان می دهد که تغییر انتظارات از عرضه پول یک کشور روی نرخ مبادله آن کشور تاثیر دارد. سرمایه گذارانی که به داده های مدل پولی توجه می کنند، با تغییر در جریان پولی به این نتیجه می رسند که نرخ مبادله تغییر می یابد و باید طبق این تغییر سرمایه گذاری جدید انجام شود. از دید این سرمایه گذاران مدل پولی یک مدل کامل و مستقل است و اینده را خوب پیش بینی می کند. سرمایه گذارانی که با این تئوری موافق هستند فقط مدل جانشینی ارز را به عنوان یک تئوری موفق و مکمل قبول دارند.

مثالی از ین

در مثال مدل پولی نشان دادیم که خرید سهام و اوراق قرضه در بازار ژاپن منجر به چاپ ین توسط دولت گرديد (افزایش عرضه ین). تئورسین های «مدل پولی» در این حالت نتیجه می گیرند که این رشد پولی منجر به جهش تورمی (ین بیشتر باعث تولید کمتر) و کاهش تقاضا برای ین می گردد و در نهایت ارزش ین کاهش می یابد. تئورسین های «مدل جایگزینی ارز» با پذیرفتن این فرضیه شروع به فروش ین می کنند و همین امر باعث تحقق یافتن «مدل پولی» و کاهش واقعی ارزش ین می گردد. این سناریو به صورت مرحله به مرحله به شکل زیر است:

مدل جایگزینی ارز

الف: ژاپن طرح خرید سهام و اوراق بهادار را اعلام می کند. اقتصاد دانان پیش بینی می کنند که میزان عرضه پول ژاپن به شدت افزایش خواهد یافت.

ب: اقتصاد دانان همچنین افزایش تورم را به خاطر این سیاست جدید پیش بینی می کنند. معامله گران بازار ارز نتیجه می گیرند که به زودی نرخ مبادله ارز تغییر خواهد کرد.

پ : اقتصاد دانان همچنین انتظار افزایش نرخ بهره را به واسطه افزایش تورم دارند. معامله گران بازار ارز در پیروی از پیش بینی خود اقدام به فروش ین می کنند.

ج : تقاضا برای ین کاهش می یابد و جریان پول به راحتی از اقتصاد ژاپن به سمت خارج می رود.

ح: به خاطر کاهش ارزش ین در برابر ارزهای خارجی و «جایگزینی ارز» که توسط سرمایه گذاران انجام گردیده است، نرخ مبادله ین ژاپن به شدت تغییر می کند.

محدودیت های مدل جانشینی ارز

این مدل در مورد ارزهای اصلی و بیشتر معامله شونده هنوز نتوانسته به عنوان یک تئوری مستقل و جهت دهنده اصلی برای حرکات نرخ مبادله بیان شود؛ در حالی که به راحتی می تواند در مورد کشورهای توسعه نیافته استفاده شود.

در این مدل متغیر های زیادی وجود دارند که نادیده گرفته شده اند. در همین مثال ین، اگر چه طرح ژاپن برای خرید سهام و اوراق قرضه ممکن است منجر به بالا رفتن تورم گردد ولی ژاپن مازاد حساب تجاری عظیمی دارد که می تواند باعث تقویت ین شود ضمن اینکه ژاپن معادن استراتژیک زیادی دارد و باید مواظب همسایگان باشد و همچنین بایستی بداند که تلاش های آن کشور برای پایین نگه داشتن ارزش ین منجر به واکنش های بین المللی می گردد. این ها عواملی هستند که در مدل «جایگزینی ارز» نادیده گرفته شده اند ولی با این حال این مدل مانند دیگر مدل های ارز می تواند به عنوان قسمتی از مجموعه ای باشد که برای پیش بینی در بازار ارز مورد استفاده واقع می شود.

به انتهای مقاله «مدل جانشینی ارز» رسیدیم. در مقاله های بعدی به تحلیل تکنیکال خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

منبع: کتاب مرجع کامل تحلیل تکنیکال در بازارهای سرمایه نوشته دکتر علی محمدی